Kemik Erimesi ve Önemi
Kemik taramaları ve kan testi şart
Osteoporoz, genellikle ağrısız ve belirtisiz ilerleyen sinsi bir hastalıktır. Kemikler incelir ve güçsüzleşir, ancak çoğu zaman fark edilmez. Bu nedenle düşme sonucunda kırık oluşana kadar hastalık teşhis edilemez. Kadınlarda en sık kalça ve omurga kırıkları görülürken; erkeklerde ise bilek kırıkları ilk belirti olabilir.
Risk grubundaki kişilerin semptom beklemeden düzenli taramalardan geçmesi önemlidir. Ortalama 3-5 yılda bir DEXA testi yaptırmak yeterli olabilir. Ancak osteopeni veya osteoporoz teşhisi konulmuşsa, testler daha sık tekrarlanmalıdır.
Osteoporoz erkekleri de etkileyebilir, bu nedenle 70 yaş üstü erkeklerin de en az bir kez DEXA testi yaptırması önerilir.
Kimler DEXA testi yaptırmalı?
- Tüm kadınlar: 65 yaş ve üzeri
- Tüm erkekler: 70 yaş ve üzeri
- 50 yaş üstü kadın ve erkekler: Düşme öyküsü, sigara içimi, D vitamini eksikliği, kortizon kullanımı gibi risk faktörleri varsa
- 40 yaş üzeri bireyler: Kalça, omurga veya bilek kırığı öyküsü olanlar
DEXA testi hızlı ve ağrısız bir işlem olup, özel bir hazırlık gerektirmez. Test sonucu “T skoru” olarak verilir ve kişinin kemik yoğunluğu değerlendirilir.
Kemik sağlığı ve kan testleri
Kemik yoğunluğunu değerlendirmenin yanı sıra, şu kan testleri de önemlidir:
- D vitamini düzeyi (25-OH-D): 30 ng/mL altı riskli kabul edilir.
- Kalsiyum: Kemik yapımında önemli mineraldir.
- Paratiroid hormonu (PTH): D vitamini eksikliğinde artar ve kemik yıkımını tetikler.
- Alkalen fosfataz: Kemik yıkım sürecini gösterir.
- Tiroid fonksiyon testleri: Hipertiroidi, kemik kaybını hızlandırabilir.
Düzenli taramalar, osteoporozun erken teşhis edilmesi ve tedavisi açısından hayati önem taşır.
Olumsuz sonuçlarla karşılaşılırsa ne yapılmalı?
T skoru -2.5’in altında ise, doktorunuz kemik sağlığını destekleyici tedavi önerebilir. Ancak ilaç tedavisinden önce yaşam tarzı değişiklikleri ve destek tedaviler önemlidir.
Yarın sizleri aşağıdaki konularla bilgilendireceğiz:
- Kalsiyum mu, D vitamini mi daha önemli?
- K2 vitamini neden bu kadar konuşuluyor?
- Destek alınmalı mı, yoksa besinden mi?
- Fazlası zararlı mı? Eksikliği neye yol açar?
